Om de economie te versterken heeft Nederland een goed functionerende infrastructuur van wegen, spoorwegen en waterwegen nodig, samen met het openbaar vervoer om reizigers en bedrijven optimale mobiliteit te bieden.
De hoge concentratie van mobiliteit tijdens de spits onderstreept het belang van een beter gebruik en een beter gebruik van infrastructurele netwerken. Met het Better Use-programma wil de overheid onze bestaande netwerken op een innovatieve manier beter benutten.
De komende jaren zal er steeds meer verkeer op de wegen zijn. Wegverbreding en nieuwe wegen kunnen de groei niet compenseren. Om de circulatie permanent te verbeteren, moet de hele infrastructuur beter worden gebruikt. De overheid wil de files in 2014 met 20% verminderen.
Slimmer reizen buiten de piekuren
Tot 2020 zal het autoverkeer groeien met 10 tot 35%. Dit zal de mobiliteit (op werkdagen tijdens de spits) de komende jaren onder druk zetten, ondanks investeringen in infrastructuur. Dit geldt vooral voor de Randstad en in mindere mate Brabant en Oost-Nederland. Door de infrastructuur te optimaliseren (het Better Use-programma) wil de overheid:
- Maak het aantrekkelijker om buiten de spits te reizen;
- Verbetering van de verbinding tussen snelwegen, spoorwegen en waterwegen.
Dit stelt ons in staat om de bestaande infrastructuur beter te benutten en tegelijkertijd de noodzaak voor het aanleggen van nieuwe wegen te verminderen.
1.1 Miljard voor mobiliteit
In totaal is € 1,1 miljard beschikbaar gesteld voor een pakket van 250 maatregelen om de infrastructuur in tien regios (Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Utrecht, Noord-Brabant, Arnhem-Nijmegen, Twente en Maastricht Groningen-Assen en beter te benutten) en Zwolle-Kampen) de staat betaalt 60% van dit bedrag, de regios zullen de rest financieren. Naast de maatregelen die in de regios worden genomen, zullen ook nationale maatregelen worden genomen. Mogelijke maatregelen worden hieronder vermeld.
Opening van spitsstroken uitbreiden (door het hele land)
Om de verkeerscirculatie te bevorderen, worden spitsstroken (tijdelijke extra rijstroken op de harde schouder) buiten de piekuren geopend. Hetzelfde geldt voor de zogenaamde plusstroken (extra rijstroken links van de weg). Door het verlengen van samenvoeg- en vertragingsstroken kan verkeer gemakkelijker circuleren.
Meer fietsenrekken
Er komen meer en betere fietsenrekken op stations. Dit betreft stations langs de routes waar in de toekomst tijdloos reizen mogelijk is, zoals Utrecht-Amsterdam en Den Haag-Rotterdam. Op deze manier wordt reizen met het openbaar vervoer aantrekkelijker en zullen mensen eerder geneigd zijn om hun auto thuis te laten. De (elektrische) fiets is een uitstekend alternatief voor de auto voor korte ritten. De aanleg van regionale expresfietsroutes kan het voor reizigers aantrekkelijker maken om af en toe op de fiets te gaan.
Flexibel werken
De staat moedigt bedrijven aan om afspraken te maken met hun werknemers gericht op flexibel werken. Op deze manier ondersteunt de overheid het platform Slim Werken Slim Reizen (Smart Working Smart Travel). In dit platform werken werkgevers, vertegenwoordigers van handelsorganisaties verenigd in het kenniscentrum voor werk en vervoer en de regionale autoriteiten samen om Nieuw Werken en mobiliteitsmanagement te bevorderen.
Hun doel is ervoor te zorgen dat het aantal werknemers dat niet in de spits met de auto naar het werk hoeft te reizen, jaarlijks met 150.000 groeit. Maatregelen zijn bijvoorbeeld de introductie van flexibele werktijden, zelfroosteren, thuis werken of telefonisch vergaderen, maar ook het stimuleren van andere manieren om naar het werk te reizen door een test aan te bieden met elektrische fietsen of scooters of door leasechauffeurs aan te bieden een treinpas (NS-visitekaartje).
Al het bovenstaande is bedoeld om werknemers en werkgevers bewust te maken van alternatieve werk- en reismogelijkheden en gewoontegedrag te doorbreken. Midden- en kleinbedrijforganisaties kunnen in dit kader gebruik maken van het MKB-mobiliteitsbonsysteem. Met deze vouchers kunnen ze een mobiliteitsadviseur inschakelen voor een mobiliteitsscan en advies over de implementatie van mobiliteitsmaatregelen in de organisatie.
Bij ongevallen: sneller de weg vrijmaken
Bij pech en ongevallen is het belangrijk dat de weg zo snel mogelijk wordt vrijgemaakt. Dit wordt incidentbeheer genoemd. Daartoe werken politie, maatschappelijk werkers, hulpverleners en Rijkswaterstaat (de uitvoerende tak van het ministerie van Infrastructuur en Milieu) nauw samen. Ongeveer 13% van alle files wordt veroorzaakt door dergelijke incidenten. Op dit punt is winst te behalen door betere afspraken te maken.
Meer en betere P & R-locaties
Er komen meer nieuwe Park-and-Ride-locaties ("multimodale knooppunten") en de bestaande P & R-locaties worden verbeterd. Dit geeft reizigers meer opties en het wisselen tussen trein, auto en bus wordt eenvoudiger.
Realtime reisinformatie
Betere (realtime) reisinformatie met alternatieve routes bij ongevallen op de weg kan ook files voorkomen, bijvoorbeeld via matrixborden boven de snelweg of via internet of smartphone. Op deze manier kan een passagier of verlader altijd de beste keuze maken voor en tijdens de reis. De overheid wil dat reisinformatie toegankelijk en actueel is. De verwachting is dat reistijden met 5 tot 10% kunnen worden verkort.
20% minder files
Een beter gebruik van de wegen zou in 2014 tot 20% minder files moeten leiden. Op de drukste routes moeten er gemiddeld 25.000 minder autos in de spits zijn (bijvoorbeeld omdat meer mensen met de trein reizen). Dit zorgt voor 20 tot 30% minder files. Er is aangetoond dat een relatief kleine afname van het verkeer een groot verschil kan maken.