Iedereen in Nederland moet op een snelle, comfortabele, betrouwbare en betaalbare manier met het openbaar vervoer kunnen reizen. Niet alleen nu maar ook in 2040. Daarom heeft het ministerie van Infrastructuur en Waterbeheer samen met provincies, grootstedelijke gebieden, openbaarvervoerbedrijven en de spoorweginfrastructuurbeheerder ProRail de Visie op de toekomst van het openbaar vervoer voor 2040 opgesteld. Deze visie geeft richting en moet richting geven aan de formulering en uitvoering van overheidsbeleid en -initiatieven van de spoorweg- en openbaarvervoerssector.
Ontwikkelingen in mobiliteit en toegankelijkheid
In stedelijke regios en op drukke gangen groeit de mobiliteit gestaag. Tegelijkertijd is de vraag in voorsteden en minder dichtbevolkte gebieden gedaald. Om deze ontwikkelingen zo goed mogelijk aan te pakken, is duidelijke besluitvorming vereist. Dit zal helpen bij het creëren van een hoogwaardig en innovatief openbaar vervoerssysteem in 2040.
De ambitie voor 2040 is om reizigers een "deur tot deur" reistijd van minder dan een uur te bieden tussen een van de vier grote steden in de Randstad. In dichtbevolkte gebieden willen we een hoogfrequent mainline-netwerk van directe verbindingen tot stand brengen, met minimale wachttijden, naar populaire plaatsen in de grote steden.
In voorsteden en minder bevolkte gebieden zijn investeringen vereist in slimme, gebruiksvriendelijke vervoersdiensten die beter aansluiten op de behoeften van reizigers. Rand van steden en in minder dichtbevolkte gebieden zijn investeringen nodig in nieuwe gebruiksvriendelijke en slimme diensten, die beter zijn afgestemd op de behoeften van reizigers. Nieuwe concepten voor autodelen, autonoom voertuigloos en e-bike services zijn voorbeelden van transportmodi die de busdienst zouden kunnen vervangen die slechts één keer per uur werkt en een beperkt aantal haltes aandoet.
Technische ontwikkelingen
In de toekomst moeten reizigers realtime reisadvies krijgen, bijvoorbeeld via apps. Dit moet hen in staat stellen gemakkelijk te kiezen tussen verschillende reisalternatieven. Ook moet de automatische betaling en integratie van reisabonnementen op verschillende openbaarvervoersdiensten binnenkort worden ingeschakeld.
Schoner en duurzamer openbaar vervoer
Nederland zet zich in voor internationale afspraken om klimaatverandering te bestrijden en de luchtkwaliteit te verbeteren. Openbaar vervoer speelt hierin een belangrijke rol. Bijvoorbeeld door over te schakelen op alternatieve brandstoffen, het gebruik van duurzame infrastructuur en duurzame materialen.
Openbaar vervoer 2040
De Nederlandse overheid wil het gebruik van het openbaar vervoer in de toekomst op een schone en duurzame manier mogelijk maken, met volledige integratie van technische en sociale ontwikkelingen.
Samenwerking met partners in het programma Toekomst van het openbaar vervoer
De visie op de toekomst van het openbaar vervoer 2040 zal in de praktijk worden gebracht door de implementatie van de routekaart Transfer to 2040. Deze routekaart bevat maatregelen die door de overheid en partners moeten worden genomen. De visie op de toekomst van het openbaar vervoer 2040 is opgesteld door de volgende partners:
- het ministerie van Infrastructuur en Waterbeheer;
- de 12 provincies en de grootstedelijke gebieden van Amsterdam (MRA) en Rotterdam-Den Haag (MRDH);
- de openbaarvervoerbedrijven: Nederlandse Spoorwegen (NS) en de Federatie van Nederlandse Mobiliteitsbedrijven;
- het spoorweginfrastructuurbeheerbedrijf ProRail.
Verschillende kennisinstellingen, bedrijven en maatschappelijke organisaties hebben tijdens het proces een bijdrage geleverd.