De Joint Arrangements Act (WGR) laat gemeenten, provincies en waterschappen samenwerken in publiekrechtelijke samenwerkingsverbanden. Op 1 januari 2015 zijn wijzigingen in de wet van kracht geworden.
Wijzigingen in de Joint Arrangements Act (WGR)
De WGR bevat 5 soorten intercommunales:
- arrangement;
- centrale gemeente;
- gezamenlijk lichaam;
- entiteit voor operationeel beheer (nieuw);
- openbaar lichaam.
Verschillen tussen soorten partners
Het verschil tussen de 5 soorten partnerschappen ligt in het soort structuur dat wordt gecreëerd en of het rechtspersoonlijkheid heeft. Overheidsinstanties en operationele managemententiteiten hebben rechtspersoonlijkheid. Het verschil tussen deze 2 soorten partnerschap is dat operationele managemententiteiten een single-tier management board hebben, terwijl openbare lichamen een multiple-tier board structuur hebben met een algemeen bestuur, een directie en een voorzitter.
De structuur van de enkelvoudige bestuursorganen beperkt de taken die ze kunnen krijgen. Ze kunnen alleen worden gebruikt voor operationele managementtaken of eenvoudige implementatie.
Hoe partnerschappen werken en gestructureerd zijn
De Joint Arrangements Act (WGR) bevat regels voor hoe partnerschappen moeten worden gestructureerd en hoe ze moeten werken. De wijzigingen in de wet zijn vooral van invloed op aspecten van de planning- en controlcyclus. Ze vergroten mogelijk de invloed van gemeenteraden, provinciale raden en de algemene waterschappen.
Stedelijke regionale lichamen afgeschaft
Op 1 januari 2015 hielden stedelijke regionale instanties (plusregios) op te bestaan, en gemeenten in deze regios hoeven niet langer samen te werken in partnerschappen. Als gevolg hiervan financiert de centrale overheid niet langer stedelijke regionale organen. Vrijwillige samenwerking tussen gemeenten is echter nog steeds mogelijk.
De 7 stedelijke regionale instanties waren partnerschappen tussen gemeenten in de buurt van grote steden. In plaats van samen te werken via een verplicht aanvullend overheidsniveau, kunnen lokale autoriteiten nu zelf beslissen hoe ze willen samenwerken.
Transportbeleid overgedragen naar provincies
Stedelijke regionale instanties zijn niet langer verantwoordelijk voor het regionale vervoersbeleid. Vanaf 1 januari 2015 is deze verantwoordelijkheid overgedragen aan provincies. Provincies ontvangen nu financiering van de centrale overheid die eerder was toegewezen aan stedelijke regionale organen.
De enige uitzonderingen zijn de transportregio Amsterdam in Noord-Holland en de transportregio Rotterdam / Den Haag in Zuid-Holland. Deze transportregios omvatten de gebieden die voorheen onder de verantwoordelijkheid van stedelijke regionale instanties vielen.