Portefeuillehouders worden benoemd door de gemeenteraad. Ze worden benoemd voor 4 jaar. Hun termijn valt samen met die van de gemeenteraad.
Afspraak
Na gemeenteraadsverkiezingen onderhandelen de gekozen raadsleden over hoeveel leden elke partij zal hebben in de uitvoerende macht. Ze bepalen ook wie verantwoordelijk is voor elke beleidsportfolio.
De partijen presenteren de namen van hun kandidaten aan de voorzitter van de gemeenteraad. Leden van de uitvoerende macht kunnen tot een politieke partij behoren, maar dit is geen vereiste. De gemeenteraad stemt over de voordrachten en benoemt de succesvolle kandidaten naar behoren.
Scheiding van de gemeenteraad en het gemeentebestuur
Bestuursleden mogen geen lid zijn van de gemeenteraad. Deze scheiding van bevoegdheden stelt de raad in staat zijn belangrijke taak uit te voeren om de uitvoerende macht ter verantwoording te roepen. Meer informatie over de scheiding van de raad van de uitvoerende macht, bekend als dualisme, is te vinden in de Wet scheiding van machten.
Ontslag en ontslag
Bestuursleden leggen verantwoording af aan de gemeenteraad voor hun beslissingen. Portefeuillehouders worden soms gedwongen af te treden als de raad denkt dat ze hun werk niet goed doen. Ze moeten mogelijk ook aftreden als hun partij zoveel zetels verliest in een verkiezing dat deze niet langer vertegenwoordigd is in de uitvoerende macht. In dat geval zullen zij ontslag nemen zodra de nieuwe bestuurder is benoemd.
Voormalige leden van de uitvoerende macht hebben recht op een uitkering op grond van de Algemene pensioenen (houders van een politiek ambt), ongeacht de reden voor hun ontslag.