Gemeenteraden stellen de belangrijkste beleidsprioriteiten van de gemeente en controleren of het gemeentebestuur deze effectief uitvoert. De raad stelt de begroting vast en controleert het jaarlijks financieel rapport van de gemeente. Leden van de raad vertegenwoordigen allemaal lokale bewoners, dus ze moeten goede banden hebben met de gemeenschap.
Praktische zaken
Raadsleden behandelen ook veel praktische zaken, zoals verkeer, milieukwesties, gezondheidszorg, cultuur en sport. De raad stelt ook algemene regels (verordening) op die van toepassing zijn op mensen die in de gemeente wonen. De Gemeentewet beschrijft de taken van de gemeenteraden volledig.
Verdeling van rollen
Er is een duidelijke rolverdeling tussen de gemeenteraad en het gemeentebestuur. De raad heeft bijvoorbeeld het recht om het bestuur van de gemeente van de gemeente te onderzoeken. Deze rolverdeling is vastgelegd in de Wet scheiding van machten.