Verbod op gratis plastic zakken

Met ingang van 1 januari 2016 zijn gratis plastic zakken verboden in Nederland. Deze maatregel is bedoeld om zwerfvuil op straat en in zee te bestrijden en verspilling van hulpbronnen te voorkomen.

Wat houdt het verbod op gratis plastic zakken in voor winkeliers?
Wat houdt het verbod op gratis plastic zakken in voor de consument?

Plastic afval verminderen

Consumenten in Nederland gebruikten in totaal ongeveer 3 miljard plastic zakken per jaar. Het grootste deel hiervan belandt in de prullenbak, maar nog meer worden zwerfvuil. Daarom heeft de Europese Unie alle lidstaten verplicht het gebruik van plastic zakken te verminderen. Met dit verbod op gratis plastic zakken heeft Nederland aan deze Europese verplichting voldaan.

Daarnaast wil de rijksoverheid de consument bewust maken. Het verbod op gratis plastic zakken kan duurzaam gedrag bevorderen; bijvoorbeeld door het hergebruik van tassen. In sommige gevallen kunnen levensmiddelen nog steeds worden verpakt in lichtgewicht plastic zakken: als dit voorkomt dat voedsel wordt verspild of als er geen andere hygiënische manier is om dergelijk voedsel te verpakken.

Vergoeding voor plastic zakken

Klanten ontvangen niet langer een gratis plastic zak in de winkel, tenzij hun aankoop binnen de uitzonderingen valt. Als u nog steeds een plastic zak wilt, moet u een klein bedrag betalen. Winkeliers zijn vrij om de prijs te bepalen die zij aanrekenen. De adviesprijs voor een plastic zak is EUR 0,25.

Meer informatie voor winkeliers: wat houdt het verbod op gratis plastic zakken in voor winkeliers?

Wanneer zijn gratis plastic zakken toegestaan?

Er zijn enkele uitzonderingen op het verbod. In de volgende situaties ontvangen consumenten nog steeds een gratis plastic zak (minder dan 0,015 mm dik).

Bescherming van levensmiddelen
Lichtgewicht plastic zakken als enige verpakking zijn toegestaan als ze dienen om levensmiddelen te beschermen tegen vervuiling of besmetting met ziekteverwekkers. Voorbeelden zijn onverpakt zomerfruit zoals aardbeien of onverpakte groenten zoals sperziebonen. Dergelijke zakken zijn ook toegestaan in situaties waarin levensmiddelen ongeschikt kunnen worden voor consumptie, bijvoorbeeld door kwel van rauwe vis, rauw vlees of rauw gevogelte in niet-verzegelde verpakkingen.
Bestrijding van voedselverspilling
Bovendien mogen lichtgewicht gratis plastic zakken als enige verpakking verspilling van losse voedingsmiddelen, zoals losse appels of broodjes, bestrijden.

Een gratis plastic zak (ongeacht de wanddikte) is alleen toegestaan in de volgende situatie:

Verzegelde plastic zakken in belastingvrije winkels
Vloeistoffen, spuitbussen en gels die in belastingvrije winkels op luchthavens of in vliegtuigen worden verkocht, moeten worden verzegeld in een (doorzichtige) plastic zak. Voorbeelden hiervan zijn liquor, deodorant en haargel. In dergelijke gevallen zijn de plastic zakken gratis. De gebruikelijke kosten worden in rekening gebracht voor andere See Buy Fly-tassen.

Meer informatie voor consumenten: wat houdt het verbod op gratis plastic zakken in voor consumenten?

Monitoring door de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT)

De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) houdt toezicht op de naleving van het verbod op gratis plastic zakken. Het controleert verkooppunten en voert administratieve inspecties uit. Winkeliers moeten kunnen aantonen dat ze geen plastic zakken gratis weggeven. Overtredingen van het verbod op gratis plastic zakken kunnen worden gemeld aan de ILT.

Vertaling

Verbod resulteert in minder plastic zakken: