Bonaire, Sint Eustatius en Saba - Caribisch Nederland - hebben een nieuwe status als speciale gemeenten gekregen. Dit betekent dat ze deel uitmaken van Nederland zelf. Op 10 oktober 2010 heeft de Nederlandse regering de taak van openbaar bestuur overgenomen van de Nederlandse Antillen.
Bijzondere gemeenten
Als "speciale gemeenten" worden de eilanden volgens de Nederlandse wetgeving officieel beschouwd als "openbare lichamen". Hun status is vastgelegd in een Act of Parliament (Wet Openbare lichamen BES). De andere openbare lichamen van Nederland zijn de nationale overheid, de gemeenten, de provincies en de waterschappen.
Nederlandse en Antilliaanse wetgeving
De Antilliaanse wetgeving is na 10 oktober 2010 van kracht gebleven, behalve in die gevallen waarin een gemeentelijke eilandwetgeving een Antilliaanse wet heeft vervangen. Het zou onmogelijk zijn om in één keer de volledige Nederlandse wetgeving in te voeren. Omdat er Nederlandse wetten zijn gemaakt voor de situatie in Nederland, zou verwarring veroorzaken als ze allemaal tegelijk op de eilanden worden ingevoerd. De Nederlandse wetgeving zal daarom gefaseerd worden ingevoerd, waarbij zorgvuldig rekening wordt gehouden met de situatie op elk eiland.
Veranderingen voor de inwoners
Vanaf 10 oktober 2010, toen de eilanden gemeenten van Nederland werden, hebben de inwoners van Caribisch Nederland dezelfde rechten als Nederlandse burgers. Ze hebben natuurlijk hun eigen cultuur behouden, die uniek is voor hen. Ze zullen ook toegang hebben tot nieuwe of verbeterde faciliteiten.
Waaronder:
- een universeel zorgverzekeringssysteem;
- betere zorginstellingen (gespecialiseerde ziekenhuizen, meer ambulances);
- betere onderwijsfaciliteiten (remediëringsprogrammas voor leerlingen met leerachterstanden, extra training voor leraren, nieuwe onderwijsmethoden, nieuwe schoolgebouwen);
- sociale huisvesting voor mensen met een laag inkomen en gezinnen;
- schoon drinkwater;
- een nieuwe organisatie die politie, brandweer en ambulancedienst combineert met een centraal meldpunt;
- een nieuwe valuta, de Amerikaanse dollar (geïntroduceerd op 1 januari 2011);
- verhoogde veiligheid op luchthavens en havens;
- het stemrecht bij parlementsverkiezingen in Nederland.