Patiënten moeten erop kunnen vertrouwen dat de zorg die zij ontvangen veilig is. De rijksoverheid stimuleert zorgverleners en zorgprofessionals om de veiligheid in de zorgomgeving te verbeteren.
Patienten veiligheid
Fouten door zorgverleners of tekortkomingen in de gezondheidszorg kunnen onbedoelde fysieke en / of mentale schade aan patiënten veroorzaken.
Patiëntveiligheid is een prioriteit voor de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Zorgverleners en zorgprofessionals zijn verantwoordelijk voor veilige, patiëntgerichte zorg van goede kwaliteit. Normen hierover zijn wettelijk vastgelegd.
De overheid moedigt zorgverleners aan maatregelen te nemen om de patiëntveiligheid te verbeteren. Neem bijvoorbeeld de afspraak om veiligheidsprogrammas continu te verbeteren.
Veiligheid in ziekenhuizen
Ziekenhuizen moeten te allen tijde alert zijn op patiëntveiligheid om onbedoelde en vermijdbare schade te minimaliseren.
Daarom voeren ze een veiligheidsmanagementprogramma (VMS) uit dat is gericht op 10 themas, zoals het verminderen van het aantal wondinfecties na een operatie en het identificeren en behandelen van pijn in een vroeg stadium.
Het programma moet het aantal verminderen:
- ziekenhuisopnames veroorzaakt door medicatiefouten, en
- vermijdbare incidenten en sterfgevallen.
Daarnaast heeft een team van experts veiligheidsnormen opgesteld voor ziekenhuizen.
Veiligheid in de eerstelijnszorg
Beroepsbeoefenaren in de eerstelijnszorg, zoals huisartsen, tandartsen en fysiotherapeuten, gebruiken ook normen voor veiligheidsbeheer, behandelrichtlijnen en protocollen. Deze zijn opgesteld door de medische en beroepsorganisaties zelf. Meer informatie hierover vindt u op de websites van deze verenigingen.
Veiligheid in langdurige zorg
Er worden stappen genomen om de veiligheid in instellingen voor langdurige zorg te verbeteren. Ze bevatten:
- introductie van veiligheidsmanagementsystemen in verpleeg- en persoonlijke verzorging, thuiszorg en zorg voor mensen met een handicap
- vermindering van het aantal medicatiefouten
- beperking van het gebruik van beperkende maatregelen
- introductie van veiligheidsmaatregelen in de geestelijke gezondheidszorg.
Wat patiënten kunnen doen voor hun eigen veiligheid
Patiënten kunnen ook op hun eigen veiligheid letten, bijvoorbeeld door de patiëntveiligheidskaart te lezen die ze van hun zorgverlener krijgen. De kaart vertelt patiënten wat ze tijdens hun behandeling kunnen verwachten en welke vragen ze kunnen stellen als er iets onverwachts gebeurt. Een zorgverlener kan ook de informatie op de kaart met de patiënt doornemen.
Veilige medische praktijk
De Healthcare Professions Act (BIG) beschermt patiënten tegen incompetente behandeling en gebrek aan zorgvuldigheid door zorgprofessionals. Artsen en bepaalde andere zorgprofessionals moeten zichzelf registreren in het GROTE register. Iedereen kan het GROTE register controleren om te zien of zijn zorgverlener erin zit.
Een veilige werkplek voor zorgprofessionals
Zorgprofessionals hebben recht op een veilige werkomgeving als ze kwalitatief goede zorg willen verlenen. Maar ze worden tijdens hun werk steeds vaker geconfronteerd met agressie en geweld. Het actieplan Veiligheid op het werk in de gezondheidszorg schetste maatregelen om een veiligere werkomgeving in de gezondheidszorg te creëren. Het actieplan liep tot eind 2015.
Het actieplan omvatte een campagne over agressie op de werkplek. Het gaf ook werkgevers en werknemers advies over het omgaan met agressief gedrag van patiënten en anderen.
Monitoring van de veiligheid in de gezondheidszorg
In ziekenhuizen en verzorgingstehuizen zijn directies verantwoordelijk voor de kwaliteit van de zorg in hun organisaties. De raad van commissarissen ziet erop toe dat het bestuur zijn werk naar behoren doet (goed bestuur).
De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) bewaakt de veiligheid, kwaliteit en toegankelijkheid van de gezondheidszorg in Nederland.