De oorzaken van oorlog en de redenen waarom deze aanhoudt zijn veel en gevarieerd. Dienovereenkomstig heeft Nederland in zijn buitenlands beleid een brede benadering van de kwesties die tot conflicten leiden.
Internationale vrede en veiligheid in het Nederlands buitenlands beleid
Conflicten zijn meestal geworteld in een combinatie van factoren, zoals concurrentie om grondstoffen, zwak bestuur en sociale ongelijkheid. Nederland hanteert daarom een brede benadering van internationale vrede en veiligheid, gebaseerd op defensie, ontwikkeling en diplomatie. Deze 3D-aanpak omvat nauwe samenwerking tussen de ministeries van Buitenlandse Zaken, Economische Zaken en Financiën.
Activiteiten die worden uitgevoerd in het kader van de 3D-aanpak worden gefinancierd uit het internationale veiligheidsbudget. De overheid stelt jaarlijks € 250 miljoen beschikbaar voor deze activiteiten, waaronder crisisbeheersingsoperaties. Bovendien wil de regering militaire missies geheel of gedeeltelijk financieren uit het budget voor ontwikkelingssamenwerking.
Nederland richt zich vooral op de huidige en voormalige conflictgebieden van Afghanistan, Burundi, Democratische Republiek Congo, Rwanda, Soedan, Oeganda en de Westelijke Balkan.
Nederlandse betrokkenheid bij het vredesproces in het Midden-Oosten
Nederland investeert ook in positieve banden met zowel Israël als de Palestijnse Autoriteit. De regering hoopt dat dit zal bijdragen tot vrede en veiligheid in het Midden-Oosten, op basis van een tweestatenoplossing.
Internationale samenwerking op het gebied van vrede en veiligheid
Het bereiken van een vredesakkoord is vaak een moeilijk proces. Het is zelden genoeg om tegenstanders overeenstemming te bereiken over een staakt-het-vuren om duurzame vrede te brengen. De enige manier om conflicten op te lossen en nieuwe oorlogen te voorkomen, is via een goed gecoördineerde internationale aanpak, meestal gefaciliteerd door een van de drie internationale allianties:
- de Verenigde Naties (VN);
- de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie (NAVO);
- de Europese Unie (via haar gemeenschappelijk veiligheids- en defensiebeleid).
Door de inspanningen van zoveel mogelijk landen te bundelen, kunnen voldoende financiële middelen en troepen worden ingezet om een gemeenschappelijk doel te bereiken. Samen kunnen de leden van de alliantie de strijdende partijen onder zware druk zetten om het conflict op te lossen.
Het uitoefenen van invloed op internationaal niveau
De internationale gemeenschap kan bestaande of dreigende conflicten op verschillende manieren beïnvloeden, bijvoorbeeld:
- door te helpen een veilige en vreedzame samenleving op te bouwen;
- door een land sancties op te leggen;
- door militaire interventie door internationale missies;
- door de rechtsstaat te handhaven met de hulp van het Internationaal Strafhof in Den Haag en verschillende tribunalen.