De toelating van buitenlandse werknemers kan leiden tot oneerlijke concurrentie met Nederlandse werknemers. Buitenlandse werknemers worden soms ook oneerlijk behandeld of illegaal tewerkgesteld. De overheid volgt dit nauwlettend.
Oneerlijke concurrentie en verdringing
Buitenlandse werknemers zijn vaak goedkoper in dienst dan Nederlandse werknemers, bijvoorbeeld als hun werkgever zich niet houdt aan de Nederlandse regels voor collectieve arbeidsovereenkomsten of pensioenbijdragen. Dit kan leiden tot oneerlijke concurrentie en het verlies van banen door Nederlandse werknemers. Evenzo kunnen zelfstandige buitenlandse contractanten oneerlijk concurreren als zij de Nederlandse regels niet naleven.
Oneerlijke behandeling van buitenlandse werknemers
Een klein deel van de werkgevers behandelt buitenlandse werknemers oneerlijk. Oneerlijke behandeling omvat:
- buitenlandse werknemers minder betalen dan het wettelijk minimumloon;
- het niet naleven van collectieve arbeidsovereenkomsten;
- niet bijdragen aan werknemersverzekeringen.
Aansprakelijkheid voor oneerlijke behandeling van buitenlandse werknemers
Bedrijven die werknemers werven via niet-gecertificeerde uitzendbureaus, kunnen aansprakelijk worden gesteld als de werknemers minder dan het minimumloon ontvangen. De werknemers kunnen vervolgens eisen dat hun loon met terugwerkende kracht tot het minimumniveau wordt verhoogd. Uitzendbureaus zijn gecertificeerd door de Nederlandse Stichting Arbeidsnormen (SNA).
Aanpak van misbruik en fraude met betrekking tot de kennismigrantenregeling
De regering heeft maatregelen genomen om frauduleus en ander misbruik van de kennismigrantenregeling aan te pakken. De IND kan een aanvraag voor een verblijfsvergunning afwijzen als het salaris bijvoorbeeld onevenredig hoog is voor de functie.
Aanpak van illegale tewerkstelling
Volgens rapporten van de Inspectie SZW werkt een relatief groot aantal vreemdelingen illegaal in de tuinbouw, de horeca en de bouw. Om illegale tewerkstelling in te perken, heeft de regering de financiële boetes verhoogd en maatregelen genomen om illegale tewerkstellingspraktijken uit te roeien. Het heeft ook de gerechtelijke procedures vereenvoudigd.
Hogere boetes voor het in dienst hebben van illegale buitenlandse werknemers
Een particulier die een illegale buitenlandse werknemer in dienst heeft, riskeert een boete van € 4.000; een bedrijf riskeert een boete van € 8.000. Als de Inspectie SZW binnen 24 maanden een andere overtreding constateert, wordt de boete met 100% verhoogd. De Inspectie SZW kan boetes opleggen zonder tussenkomst van het Openbaar Ministerie.
De overheid heeft ook de boetes aanzienlijk verhoogd voor bedrijven die herhaaldelijk de wet overtreden. Op grond van de Wet versterking en handhaving sociale zaken en werkgelegenheid, die op 1 januari 2013 in werking is getreden, kan de regering ze zelfs sluiten. Het UWV kan ook werkvergunningen weigeren aan werkgevers die herhaaldelijk de wet overtreden.