Het ontwikkelingsbeleid van nederland

Ontwikkelingssamenwerking is nog steeds van vitaal belang. Er zijn nog steeds miljoenen mensen die in extreme armoede leven. Veel mensen hebben nog steeds geen toegang tot schoon water. Er is een hoge werkloosheid onder vrouwen en jongeren. Bovendien zijn arme landen het zwaarst getroffen door de klimaatverandering.

• Opleiding
• Gelijke rechten voor vrouwen en meisjes
• Seksuele en reproductieve gezondheid en rechten
• Voedselzekerheid, duurzame landbouw en waterbeheer

• Veiligheid en de rechtsstaat
• Noodhulp en humanitaire diplomatie
• Vluchtelingen en migratie
• Klimaatverandering

Nood aan ontwikkelingssamenwerking

Ontwikkelingssamenwerking helpt armoede te verminderen. Hierdoor zijn minder mensen ondervoed, krijgen meer mensen een opleiding en hebben meer mensen een baan. Wereldwijd is de armoede sinds 1990 gehalveerd. Van de kinderen in ontwikkelingslanden gaat 90% nu naar de basisschool. De verspreiding van malaria en tuberculose is gestopt. En 2,3 miljard mensen hebben nu toegang tot schoon drinkwater.

De regering is van mening dat ontwikkelingssamenwerking nog steeds nodig is omdat er meer conflicten, vluchtelingen en migranten zijn dan ooit tevoren. Meer dan 68,5 miljoen mensen over de hele wereld vluchten voor oorlog, geweld en vervolging. Er leven nog 736 miljoen mensen in extreme armoede en overleven van minder dan $ 1,90 per dag. Bijna driekwart van de mensen in de minst ontwikkelde landen kan hun handen niet wassen in schoon water. De moedersterfte is nog steeds hoog, evenals de werkloosheid onder vrouwen en jongeren. Bovendien maakt klimaatverandering veel gebieden over de hele wereld minder leefbaar.

Doelstellingen van het ontwikkelingssamenwerkingsbeleid

De Nederlandse centrale overheid streeft met haar ontwikkelingssamenwerkingsbeleid naar de volgende doelen in ontwikkelingslanden:

• conflicten en instabiliteit voorkomen
  Vooral in fragiele staten en door conflicten getroffen landen blijft de ontwikkeling achter. Deze regios zijn broedplaatsen voor radicalisering en migratie.

• armoede en sociale ongelijkheid verminderen
  Ondanks de daling van de wereldwijde armoede bestaat er nog steeds extreme armoede. De regering wil gerichte maatregelen nemen om de armoede nog meer te verminderen. Ondanks de vooruitgang die is geboekt, is de ongelijkheid toegenomen als gevolg van sociale uitsluiting, discriminatie en geweld. Nederland investeert in iedereen een eerlijke kans te geven door organisaties te steunen die mensenrechten, vrouwenrechten en het milieu verdedigen.

• wereldwijd duurzame groei en klimaatactie bevorderen
  Vanaf 2018 besteedt de overheid een extra bedrag van maximaal € 80 miljoen per jaar voor maatregelen in ontwikkelingslanden om klimaatverandering te bestrijden. Elk jaar gaat € 40 miljoen van dit bedrag naar een nieuw nationaal fonds voor klimaat en ontwikkeling. Het fonds is bedoeld voor Nederlandse bedrijven met grote expertise in waterzekerheid, duurzame landbouw, duurzame energie of circulaire economie die willen investeren in klimaatprojecten in ontwikkelingslanden.

Belangrijkste wijzigingen in het ontwikkelingssamenwerkingsbeleid

De regering heeft in 2018 wijzigingen aangebracht in het ontwikkelingssamenwerkingsbeleid. De belangrijkste wijzigingen zijn:

• De Nederlandse ontwikkelingssamenwerking zal zich nu vooral concentreren op de onstabiele regios in de buurt van Europa: West-Afrika / de Sahel, de Hoorn van Afrika, het Midden-Oosten en Noord-Afrika. Meer hulp aan deze focuslanden zou de diepere oorzaken van armoede, migratie, terrorisme en klimaatverandering moeten aanpakken.
• Een extra bedrag van € 290 miljoen zal elk jaar worden uitgegeven aan noodhulp en de opvang van vluchtelingen in hun regio van herkomst.
• Er zal meer aandacht komen voor gelijke kansen voor vrouwen en meisjes.
• Elk jaar wordt € 60 miljoen uitgegeven via nieuwe programmas gericht op onderwijs - met name beroepsonderwijs - werkgelegenheid en inkomen voor jongeren en vrouwen in de focuslanden.
• Jaarlijks wordt tot € 80 miljoen extra uitgegeven om klimaatverandering te bestrijden, waarvan de helft naar het nieuwe Nederlandse Fonds voor Klimaat en Ontwikkeling gaat voor investeringen in ontwikkelingslanden.
• Meer beurzen zullen beschikbaar zijn voor bedrijven en kennisinstellingen die willen investeren in ontwikkelingslanden, met name in sectoren waar het Nederlandse bedrijfsleven wereldwijd toonaangevend is (de Nederlandse topsectoren).
• Door de overheid geleide handelsmissies zullen meer gericht zijn op kleine en middelgrote ondernemingen (MKB) en startups.
• De overheid zal het Nederlandse bedrijfsleven ondersteunen via NL Trade & Innovate met de Nederlandse (in het Nederlands), NL International Business (in het Nederlands) en Invest NL (in het Nederlands)
• De overheid zal de kansen grijpen die digitalisering biedt voor duurzame groei.

Het beleidsdocument Investing in Global Prospects: For the World, voor Nederland legt uit hoe deze doelen zullen worden bereikt.

Hulp vooral aan onstabiele regios in de buurt van Europa

Sinds 2018 verleent Nederland vooral hulp aan onstabiele regios in de buurt van Europa: de Sahel, de Hoorn van Afrika, Noord-Afrika en het Midden-Oosten. Nederland wil deze hulp gebruiken om conflicten en terrorisme te verminderen en migratie naar Europa te voorkomen. Vooral jongeren blijven vaker in hun eigen land als ze hun talenten kunnen ontwikkelen en genoeg verdienen om zichzelf en hun families te onderhouden. Nederland financiert programmas voor onder meer onderwijs, werkgelegenheid voor jongeren en vrouwen, noodhulp en de opvang van vluchtelingen in hun eigen regio.

Leidende principes van het Nederlandse beleid: de duurzame ontwikkelingsdoelen van de VN

De leidende principes voor het Nederlandse ontwikkelingssamenwerkingsbeleid zijn de 17 Sustainable Developments Goals (SDGs) van de Verenigde Naties voor 2030.

Deze SDGs zijn:

1. Maak een einde aan armoede in al zijn vormen overal
2. Beëindig honger, bereik voedselzekerheid en bevorder duurzame landbouw
3. Gezond leven voor iedereen
4. Inclusief en rechtvaardig kwaliteitsonderwijs voor iedereen
5. Gendergelijkheid en empowerment van alle vrouwen en meisjes
6. Water en sanitaire voorzieningen voor iedereen
7. Toegang tot betaalbare en duurzame energie voor iedereen
8. Inclusieve economische groei, werkgelegenheid en fatsoenlijk werk voor iedereen
9. Infrastructuur voor duurzame industrialisatie
10. Verminder ongelijkheid binnen en tussen landen
11. 1 Maak steden inclusief, veilig, veerkrachtig en duurzaam
12. Duurzame consumptie en productie
13. Dringende actie om klimaatverandering te bestrijden
14. Behoud en duurzaam gebruik van de oceanen en zeeën
15. Bescherm ecosystemen, bossen en biodiversiteit
16. Bevorder vreedzame samenlevingen, effectieve instellingen en toegang tot gerechtigheid voor iedereen
17. Revitaliseer het wereldwijde partnerschap voor duurzame ontwikkeling

De SDGs bevorderen vrede en stabiliteit in fragiele en onstabiele regios. Ze kunnen de voedingsbodem voor conflicten en radicalisering wegnemen en het vertrouwen tussen burgers en de staat herstellen.
U kunt meer lezen over de 17 duurzame ontwikkelingsdoelen op de website sustainabledevelopment.un.org.

Financiering van ontwikkelingsbeleid

De middelen die Nederland uitgeeft aan ontwikkelingsbeleid zijn vastgelegd in de Homogene Budget voor Internationale Samenwerking (HGIS), een onderdeel van de Nederlandse rijksbegroting. HGIS-uitgaven bestaan uit:

• uitgaven die voldoen aan de criteria voor officiële ontwikkelingshulp (ODA)
• andere, niet-ODA-uitgaven voor internationaal beleid

Nederland gebruikt ODA-middelen om onderwijs voor vluchtelingenkinderen, toegang tot sociale voorzieningen, bescherming van kwetsbare groepen, werkgelegenheid voor vluchtelingen en andere ontwikkelingsprogrammas te ondersteunen.

Officiële ontwikkelingshulp (ODA)

Officiële ontwikkelingshulp (ODA) is hulp die voldoet aan de criteria die zijn vastgelegd in een internationale overeenkomst voor bijdragen van landen aan ontwikkelingssamenwerking. De internationale overeenkomst definieert ODA als fondsen, goederen en diensten die economische ontwikkeling en welvaart in ontwikkelingslanden bevorderen. De landen en gebieden die in aanmerking komen voor officiële ontwikkelingshulp worden vermeld op een lijst van het Development Assistance Committee (DAC) van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO). ODA-middelen kunnen ook worden bijgedragen aan internationale ontwikkelingsorganisaties zoals de Verenigde Naties (VN). De minister van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking is verantwoordelijk voor de coördinatie van de besteding van ODA-middelen.

Overeenkomsten over de bijdragen van landen

De VN-lidstaten zijn overeengekomen dat ontwikkelde landen ten minste 0,7% van hun bruto nationaal inkomen (BNI) zullen besteden aan ontwikkelingssamenwerking. Dit wordt het OESO-doel genoemd. Nederland voldoet aan deze doelstelling. De OESO houdt bij wat ODA-donoren elk jaar geven en hoe ODA-middelen worden besteed.

Theorieën van verandering

Om haar ontwikkelingssamenwerkingsbeleid effectief en duurzaam te maken, werkt de Nederlandse overheid met theorieën van verandering. Dit is een model dat informatie geeft over hoe een veranderingsproces werkt. Het laat zien wat het doel is van activiteiten, of van beleid in het algemeen, en welke aanpak daarbij past. Als iets beslissends in de situatie verandert, verandert ook het veranderingsproces.

Lees meer: Theories of Change voor het Nederlandse beleid voor ontwikkelingssamenwerking