Vreemdelingen die niet uit de Europese Unie (EU), Noorwegen, IJsland of Zwitserland komen, hebben een verblijfsvergunning nodig om in Nederland te blijven. Vreemdelingen die in Nederland wonen en geen recht hebben op een verblijfsvergunning of die er nooit een hebben aangevraagd, zijn hier illegaal. Ze moeten het land verlaten.
Terugkeerbesluit en inreisverbod
Vreemdelingen die niet in Nederland mogen blijven, ontvangen een terugkeerbesluit van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND). Terugkeerbeslissingen kunnen door de IND worden genomen in verschillende gevallen:
- wanneer de aanvraag van een vreemdeling voor een verblijfsvergunning is afgewezen en alle eventueel ingediende aanvragen voor rechterlijke toetsing of beroep zijn afgewezen;
- wanneer de IND weigert een verblijfsvergunning te verlengen die binnenkort afloopt;
- wanneer de IND een verblijfsvergunning intrekt.
Migranten die in Nederland wonen maar nooit een verblijfsvergunning hebben aangevraagd, zijn hier ook illegaal en moeten daarom het land verlaten.
Een terugkeerbeslissing is een document dat de uiterste datum aangeeft waarop een persoon het land moet verlaten. De persoon kan worden bevolen onmiddellijk te vertrekken (binnen 0 dagen) of, indien hun eerste asielverzoek is afgewezen, binnen 28 dagen.
Iedereen die niet binnen die periode vertrekt, kan een inreisverbod krijgen. Als in het besluit staat dat ze binnen 0 dagen moeten vertrekken, wordt in het algemeen onmiddellijk een inreisverbod opgelegd. Dit is een verbod op reizen naar het Schengengebied, waaronder Nederland.
Bevordering van vrijwillige terugkeer
Vreemdelingen die niet mogen blijven, zijn zelf verantwoordelijk voor hun vertrek. Degenen die vrijwillig willen terugkeren naar hun land van herkomst kunnen hulp krijgen. Bijvoorbeeld van de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM). Dit kan hulp zijn bij het regelen van reisdocumenten of een vliegticket. Of hulp op Schiphol of in hun land van herkomst.
In sommige gevallen kunnen vreemdelingen geld of goederen krijgen om een bedrijf op te richten na hun terugkeer. Dit zal hen helpen de kost te verdienen in hun land van herkomst.
De IOM werkt samen met verschillende maatschappelijke organisaties om deze ondersteuning te bieden. Vrijwillige terugkeer is mogelijk ongeacht het land van herkomst. De overheid verstrekt subsidies aan een aantal projecten van NGOs en andere organisaties die een duurzaam rendement bevorderen.
Opvangcentra voor asielzoekers
Mensen wier asielaanvraag is afgewezen, verblijven tot de uiterste datum voor vertrek in een opvangcentrum van het Centraal Agentschap voor de opvang van asielzoekers (COA).
Als de vertrektermijn is verstreken maar de persoon Nederland niet heeft verlaten, mag hij niet langer in het opvangcentrum verblijven. Een uitzondering wordt gemaakt voor gezinnen met kinderen. Ze krijgen accommodatie op een gezinslocatie totdat het jongste kind 18 wordt of hun vertrek is geregeld.
Vreemdelingen die actief meewerken aan het organiseren van hun vertrek na het verstrijken van de vertrektermijn, mogen in beperkende accommodatie verblijven.
DT&V helpt terugkerende migranten
De dienst Repatriëring en vertrek (DT&V) is verantwoordelijk voor het voorbereiden, aanmoedigen en organiseren van het vertrek van vreemdelingen die geen recht hebben op verblijf in Nederland.