Politieagenten en andere functionarissen zoals ticketinspecteurs en arbeidsinspecteurs kunnen vragen om een identiteitsbewijs. Net als zorgverleners en werkgevers.
Verplichte identificatie op straat
Op straat kunnen alleen bepaalde ambtenaren vragen om een identiteitsbewijs. Zij zijn:
- politieagenten
- ticketinspecteurs op het openbaar vervoer
- speciale handhavingsambtenaren (BOAs) zoals arbeidsinspecteurs en bosbouwers.
Deze ambtenaren mogen niet vragen om een legitimatiebewijs te zien zonder opgaaf van reden. Situaties waarin zij dit kunnen doen, zijn onder meer:
- verkeersmanagement (bijvoorbeeld als een fietser door een rood licht rijdt);
- het handhaven van de openbare orde (wanneer de veiligheid van mensen op het spel staat);
- het onderzoek naar strafbare feiten.
Als u zich in dergelijke situaties niet kunt of wilt identificeren, kunt u worden vervolgd. U loopt het risico naar een politiebureau te worden gebracht om uw identiteit vast te stellen. Mogelijk moet u ook een boete betalen.
Boetes voor het niet tonen van identiteitsbewijzen
Voor personen van 16 jaar of ouder die niet voldoen aan de vereiste om zich te identificeren, is de boete € 60. Voor personen van 14 en 15 jaar is de boete € 30.
Geen bezwaar mogelijk
Als u een boete van de politie ontvangt omdat u geen identiteitsbewijs hebt getoond, hebt u geen recht op bezwaar. Het Central Fine Collection Agency (CJIB) stuurt u een acceptgiro waarmee u de boete kunt betalen. Als u niet betaalt, beslist de officier van justitie of u wordt vervolgd. U kunt worden vervolgd binnen twee jaar na de datum van het misdrijf.
Identiteitsdocumenten
De volgende zijn geldige identiteitsdocumenten in Nederland:
- een Nederlands paspoort of een paspoort of identiteitskaart van een land dat behoort tot de EU of de EER. Paspoorten van alle andere landen moeten een geldige verblijfssticker bevatten;
- een Nederlandse identiteitskaart;
- een vluchtelingendocument afgegeven door de Nederlandse autoriteiten;
- een buitenlands reisdocument uitgegeven door de Nederlandse autoriteiten
- een verblijfsvergunning of verlofkaart (W-document);
- een rijbewijs (in sommige gevallen).