Nederland verleent asiel aan mensen die gevaar lopen als ze terugkeren naar hun eigen land. Eerst worden echter speciale procedures gevolgd om te bepalen of een asielzoeker echt bescherming nodig heeft.
- Opvang van asielzoekers in Nederland
Internationale verdragen over de bescherming van vluchtelingen
Nederland laat mensen toe die gevaar lopen als ze terugkeren naar hun eigen land. De verplichting om dit te doen is vastgelegd in verschillende internationale verdragen, met name:
- het Vluchtelingenverdrag van Genève, waarin staat dat elke vluchteling recht heeft op bescherming;
- het Europees Verdrag voor de rechten van de mens, dat bepaalt dat niemand mag worden onderworpen aan folteringen of aan onmenselijke of vernederende behandelingen of bestraffingen.
Asiel aanvragen bij een aanvraagcentrum
Vreemdelingen die asiel aanvragen, moeten zich melden bij de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) op ter Apel. Na identificatie en registratie worden asielzoekers overgebracht naar een opvangcentrum, meestal in de buurt van het aanvraagcentrum dat de asielaanvraag zal verwerken.
Asielzoekers die Nederland per vliegtuig binnenkomen, kunnen zich melden bij de Koninklijke Marechaussee op Schiphol. In de regel wordt hun de toegang tot Nederland ontzegd. Er is een grensprocedure gestart om hun asielverzoek af te handelen. De asielzoeker blijft gedurende de gehele procedure in het aanvraagcentrum op Schiphol.
Als het individu uit een van de landen op de lijst van veilige landen van herkomst komt, of als er aanwijzingen zijn dat ze al bescherming genieten in een andere EU-lidstaat, is een speciale versnelde asielprocedure van toepassing.
Tijd voor rust en voorbereiding
Asielzoekers krijgen minimaal 6 dagen de tijd om van hun reis te herstellen. De asielprocedure begint pas na deze periode. Tijdens de rust- en voorbereidingsperiode krijgen ze:
- informatie over de asielprocedure;
- hulp van een advocaat;
- een medische verklaring voor gebruik tijdens hun asielprocedure.
Zie voor meer informatie over deze periode de factsheet Voordat uw asielprocedure begint (pdf, 265 kb). Het Centraal Agentschap voor de opvang van asielzoekers (COA) is verantwoordelijk voor de opvang, supervisie en vertrek (vanuit het opvangcentrum) van asielzoekers.
Tweede interview
Tijdens een speciaal interview kan de asielzoeker uitleggen wat ze in hun land van herkomst hebben meegemaakt en waarom ze moesten vertrekken. De IND regelt een tolk voor dit gesprek. De asielzoeker kan de hulp inroepen van een advocaat of een vertegenwoordiger van de Nederlandse Vluchtelingenraad. Het interview is zo opgezet dat de asielzoeker vrijuit kan spreken, maar dat de IND ook kritische vragen kan stellen indien nodig.
Nadien ontvangt de asielzoeker een verslag van het interview. Samen met hun advocaat kunnen zij de IND correcties of aanvullingen sturen.
IND beoordeelt asielaanvragen
IND beoordeelt asielaanvragen op basis van:
- het account van de asielzoeker (feiten en geloofwaardigheid)
- de veiligheidssituatie in het land van herkomst van de asielzoeker.
Meer informatie over het in aanmerking komen voor asiel vindt u op de IND-website.
Verblijfsvergunning asiel of terugkeer
Als de IND vaststelt dat een asielzoeker bescherming nodig heeft, krijgt hij een verblijfsvergunning asiel. Asielzoekers die geen bescherming nodig hebben, moeten terugkeren naar hun land van herkomst.
Asielzoekers wier aanvraag wordt afgewezen, kunnen bij de rechtbank een verzoek indienen tot herziening van de beslissing van de IND. Ze mogen vaak in Nederland blijven terwijl hun zaak wordt overwogen.
Versnelde asielprocedure
Als een asielzoeker uit een land op de lijst van veilige landen van herkomst komt, of al bescherming geniet in een andere EU-lidstaat, kan hun aanvraag kennelijk ongegrond worden verklaard in een versnelde asielprocedure.
In dergelijke gevallen krijgt de asielzoeker geen tijd voor rust en voorbereiding en wordt hij onmiddellijk geïnterviewd. Tijdens dit interview kan de asielzoeker uitleggen waarom ze niet veilig zouden zijn in hun land van herkomst. Maar hun argumenten moeten overtuigender zijn dan voor asielzoekers uit landen die niet op de lijst staan. Het interview vindt meestal plaats zonder aanwezigheid van een advocaat. Na het interview mag de asielzoeker een advocaat raadplegen en de IND aanvullingen of correcties op het rapport sturen.
Als het verzoek kennelijk ongegrond of niet-ontvankelijk wordt verklaard, moet de asielzoeker Nederland onmiddellijk verlaten.
Regeling voor langdurig ingezeten kinderen
Kinderen die langer dan vijf jaar in Nederland wonen zonder een verblijfsvergunning kunnen in aanmerking komen voor de regeling voor langdurig ingezeten kinderen jonger dan 19 jaar (ook in het Nederlands bekend als de Kinderpardon - regeling voor kinderamnestie). Met deze Nederlandse overheid kunnen jongeren in Nederland blijven, mits ze aan bepaalde criteria voldoen. Deze criteria worden uitgelegd op de website van de IND.