Alle EU-lidstaten leveren een financiële bijdrage aan de uitvoering van het EU-beleid. Het grootste deel van dat geld gaat naar de agrarische sector. Europese fondsen worden echter ook besteed aan onderzoek en innovatie.
Vaststelling van de meerjarenbegroting van de EU
Het meerjarig financieel kader (MFK) voor de EU-begroting wordt eenmaal per 7 jaar vastgesteld. Het bevat de maximale bedragen die de EU elk jaar aan verschillende categorieën uitgaven kan besteden. Het bevat ook overeenkomsten over hoe middelen in deze categorieën worden toegewezen en hoe de EU-begroting wordt gefinancierd. Een nieuw MFK is gestart in 2014.
EU-meerjarenbegroting 2014-2020
Op 8 februari 2013 heeft de Europese Raad overeenstemming bereikt over een nieuw MFK voor de EU-begroting voor de periode 2014-2020. Nederland is in de onderhandelingen geslaagd en heeft in elk van de 3 doelgebieden resultaten behaald.
- De regering wilde een aanzienlijke vermindering van het budget zien. Het totale uitgavenplafond voor het MFK 2014-2020 (€ 960 miljard) is € 34 miljard lager dan het plafond voor de meerjarenbegroting 2007-2013.
- De regering wilde de vermindering van haar bijdragen aan de EU behouden. Het heeft dit doel met succes bereikt, met een gemiddelde vermindering van € 1,1 miljard.
- Ten slotte worden de middelen, vergeleken met de vorige begrotingsperiode, verplaatst van de landbouw en de structuurfondsen naar onderzoek en innovatie. Dat was een ander duidelijk doel van Nederland.
Op 27 juni 2013 werd met het Europees Parlement overeenstemming bereikt over het MFK 2014-2020.
Jaarlijkse EU-begroting
De Raad en het Europees Parlement keuren de jaarlijkse EU-begroting goed. Het budget moet binnen de grenzen blijven die in het MFK zijn vastgelegd. De EU mag geen begrotingstekort hebben.
Beheer en controle van EU-middelen
Elk jaar geeft de Europese Rekenkamer zijn oordeel over de betrouwbaarheid van de rekeningen van de EU en over de wettigheid en regelmatigheid van de onderliggende verrichtingen in de vorm van een betrouwbaarheidsverklaring.
Beheer en controle van EU-middelen in Nederland
Het Nederlandse ministerie van Financiën is gezamenlijk verantwoordelijk voor het beheer en de controle van EU-middelen, als onderdeel van het auditbeleid van de centrale overheid. Het ministerie coördineert ook de Nederlandse bijdrage aan:
- het financieel beheer van de EU-begroting;
- het beheer van EU-subsidiefondsen in Nederland.
Nationale verklaring
Het staat de lidstaten ook vrij hun eigen nationale verklaring over de werking van de controlesystemen en de regelmatigheid van de uitgaven op te stellen. Elk jaar dient de Nederlandse minister van Financiën een dergelijke verklaring namens de regering in bij de Tweede Kamer en de Europese Commissie. De Algemene Rekenkamer geeft ook advies over de verklaring.
Jaarlijks overzicht
Daarnaast stelt het ministerie van Financiën de jaarlijkse samenvatting op voor de Europese Commissie. Dit is een verplicht rapport waarin lidstaten verantwoording afleggen over het geld dat zij ontvangen uit EU-fondsen onder gedeeld beheer, met inbegrip van de geclaimde bedragen en het financieel beheer en controlesysteem. Het omvat de resultaten van de audits die zijn uitgevoerd door de auditautoriteit, die controleert of lidstaten het geld op een legitieme manier hebben uitgegeven.