Nederland ligt in een delta. Het is een laaggelegen land, met veel meren, rivieren en kanalen. Hierdoor is het vatbaar voor overstromingen. Het Deltaprogramma bevat plannen om het land tegen overstromingen te beschermen, de impact van extreme weersomstandigheden te verminderen en de zoetwatervoorziening veilig te stellen.
Doel van het Deltaprogramma
In 1953 werd het zuidwesten van Nederland getroffen door rampzalige overstromingen. En in de vroege jaren 1990 barsten de rivieren in Limburg hun oevers. De regering wil voorkomen dat dergelijke gebeurtenissen opnieuw plaatsvinden. Het zet zijn plannen uiteen in het Deltaprogramma.
Het doel van het Deltaprogramma is:
- Nederland beschermen tegen overstromingen, nu en in de toekomst;
- om voldoende zoetwatervoorraden veilig te stellen;
- om het land klimaatbestendig te maken.
Bescherm Nederland tegen overstromingen
Na de overstromingen van 1953 heeft de Nederlandse regering maatregelen genomen om het land effectiever te beschermen tegen overstromingen. Ze bevatten afspraken over de kustlijn en de hoogte van de dijken.
Maar nu, meer dan 60 jaar later, zijn de omstandigheden veranderd.
- De gegevens laten zien dat de zeespiegel stijgt en het land zakt.
- Er is meer extreme regenval.
- De Nederlandse bevolking is gegroeid, dus een overstroming zou meer mensen treffen.
- Maar liefst 60% van Nederland kan onder water komen te staan, inclusief de grootste steden die deel uitmaken van het economische centrum van het land.
Deze factoren vormen nieuwe risicos. Het is daarom van essentieel belang dat Nederland zijn plannen voor hoogwaterbescherming up-to-date houdt. Deze plannen worden elk jaar vastgelegd in het Deltaprogramma.
Zorg voor voldoende zoetwatervoorziening
Uit de gegevens blijkt dat de temperaturen stijgen. Dus de zomers worden heter en droger. Dit zal soms leiden tot zoetwatertekorten, vooral in de landbouw, industrie en natuur. Het Deltaprogramma bevat daarom afspraken over beschikbaarheid van zoet water. Het geeft aan welke hulp de overheid kan bieden en onder welke omstandigheden. De sectoren die veel zoetwater gebruiken, weten dus waar ze aan toe zijn.
Maak het land klimaatbestendig
Om de impact van overstromingen, hitte en droogte te verminderen, zal het Deltaprogramma vanaf 2018 een Deltaplan ruimtelijke aanpassing bevatten. De overheid wil een beter inzicht in waar het land kwetsbaar is voor extreme weersomstandigheden, zodat het zo effectief mogelijk kan handelen. Ruimtelijke aanpassing zou automatisch onderdeel moeten zijn van alle civiele werken in ons land.
Implementatie van het Deltaprogramma
Het Deltaprogramma is een landelijke onderneming die de centrale overheid, provinciale en gemeentelijke autoriteiten en waterschappen samenbrengt. Ook betrokken zijn maatschappelijke organisaties, het bedrijfsleven en organisaties met gespecialiseerde waterexpertise.
Deltaprogramma opgezet op aanbeveling van de Deltacommissie
Het Deltaprogramma is opgezet naar aanleiding van de aanbevelingen van de Deltacommissie onder het voorzitterschap van voormalig landbouwminister Cees Veerman. De Deltacommissie heeft 12 aanbevelingen gedaan over hoe Nederland zichzelf moet beschermen tegen overstromingen, die vervolgens door de overheid zijn overgenomen.
De belangrijkste aanbeveling van de Commissie was om een deltawet op te stellen. Deze wet:
- beschrijft de verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de deltacommissaris;
- stelt de afspraken vast voor de financiering van het Deltaprogramma;
- verplicht de overheid om het Deltaprogramma elk jaar bij te werken.