Nederland is een laaggelegen land met een overvloed aan water (delta). Deze positie maakt het land kwetsbaar. Het Deltaprogramma bevat plannen om Nederland te beschermen tegen overstromingen, zoetwatertekorten en de impact van extreem weer.
De regering wil een herhaling van de watersnoodramp in 1953 en van rivieroverstromingen voorkomen, zoals in de jaren negentig. Het Deltaprogramma beschrijft de plannen om deze doelen te bereiken.
Het Deltaprogramma is gericht op:
- Nederland beschermen tegen overstromingen, nu en in de toekomst;
- zorgen voor voldoende zoetwatervoorziening;
- klimaatbestendig de ruimtelijke ordening van het land.
Nederland beschermen tegen overstromingen
Na de rampzalige overstromingen van 1953 heeft de Nederlandse regering maatregelen genomen om het land effectiever te beschermen tegen overstromingen, bijvoorbeeld door afspraken te maken over de hoogte van dijken en de kust.
Nu, meer dan 60 jaar later, zijn de omstandigheden echter veranderd:
- metingen laten zien dat de zeespiegel stijgt terwijl de grond zakt;
- extreme stortbuien treden met toenemende frequentie op;
- de bevolking van Nederland is gegroeid, dus een overstroming zou meer slachtoffers veroorzaken;
- bijna 60% van Nederland is gevoelig voor overstromingen. Dit gebied omvat de grootste steden. Een deel van dit gebied is het economische centrum van Nederland.
Dit brengt nieuwe risicos met zich mee. Om die reden moet Nederland zijn overstromingsrisicobeheer plannen. Deze plannen zijn vastgelegd in het jaarlijkse Deltaprogramma (PDF).
Zorgen voor voldoende zoetwatervoorziening
Uit metingen blijkt dat de temperaturen stijgen. Bijgevolg worden de zomers heter en droger. Dit kan leiden tot een tekort aan zoet water, wat vooral gevolgen zal hebben voor de landbouwsector, de industrie en de natuur.
Om deze reden bevat het Deltaprogramma afspraken over de beschikbaarheid van zoet water, dat wil zeggen wat de overheid precies kan bieden in welke gevallen. De sectoren die grote hoeveelheden zoet water gebruiken, weten dus waar ze op kunnen rekenen.
Klimaatbestendig maken van de ruimtelijke planning van het land
Om de impact van wateroverlast, hitte, droogte en stedelijke overstromingen tot een minimum te beperken, omvat het Deltaprogramma vanaf 2018 een Deltaplan Ruimtelijke adaptatie.
De overheid wil meer inzicht krijgen in de kwetsbaarheden voor extreme weersomstandigheden, om passende maatregelen te kunnen nemen. Ruimtelijke aanpassing moet vanzelfsprekend worden bij elke fysieke ingreep die in ons land wordt uitgevoerd.
Nederland: een internationale leider in waterbeheer
Het Deltaprogramma kan ook als model voor goede praktijken dienen. Nederland wil zijn expertise op het gebied van waterbeheer graag delen met andere landen die meer willen weten over hoe ze zichzelf kunnen beschermen tegen overstromingen.