Nederland wordt niet alleen wereldwijd vertegenwoordigd door ambassades en consulaten: de bilaterale missies. Het heeft ook vertegenwoordigingen bij 15 internationale organisaties. Dit worden "multilaterale missies" genoemd.
Multilaterale missies
Multilaterale missies vertegenwoordigen Nederland bij internationale organisaties zoals de Europese Unie, de NAVO en de Verenigde Naties. Medewerkers van deze missies werken samen met hun collegas uit andere landen om de doelstellingen van de betrokken internationale organisaties te bereiken, terwijl ze ook de officiële standpunten van Nederland vertegenwoordigen en de Nederlandse belangen behartigen. Multilaterale missies worden geleid door ambassadeurs die permanente vertegenwoordigers worden genoemd.
Multilaterale samenwerking
Multilaterale samenwerking vindt plaats op veel gebieden, waaronder:
- politieke en economische samenwerking tussen de 27 EU-lidstaten;
- samenwerking in Atlantische en Europese organisaties voor internationale vrede en veiligheid (NAVO, WEU en OVSE);
- wereldwijde samenwerking op gebieden die onder de Verenigde Naties, haar gespecialiseerde agentschappen (zoals FAO, ILO, UNESCO en WHO), het Internationaal Strafhof (ICC) en het Internationaal Gerechtshof (ICJ) vallen;
- economische en ontwikkelingssamenwerking in de OESO, het IMF en de Wereldbank, regionale ontwikkelingsbanken en VN-agentschappen zoals UNDP, UNICEF en UNFPA;
- internationale handel (WTO)
- mensenrechten (in de VN, Raad van Europa, IAO, enz.);
- milieukwesties (in de EU, OESO, UNEP, enz.);
- energiekwesties (in de IAEA, enz.);
- verbod op het bezit en gebruik van chemische wapens (OPCW).
Multilaterale taken worden ook op tijdelijke basis uitgevoerd in het kader van speciale conferenties die voor verschillende periodes worden belegd. In Wenen bijvoorbeeld vonden gedurende meerdere jaren onderhandelingen plaats om de strijdkrachten in zowel West- als Oost-Europa te verminderen: eerst in de Conferentie over wederzijdse evenwichtsreductie (MBFR) en later in de Conferentie over conventionele strijdkrachten in Europa (CFE).
Nederland heeft permanente multilaterale missies in:
- Bangkok (ESCAP), Thailand;
- Brussel (EU, NAVO, WEU), België;
- Den Haag (OPCW), Nederland;
- Genève (de Ontwapeningsconferentie, het Europees Bureau van de VN, de WTO en andere internationale organisaties, waaronder UNHCR), Zwitserland;
- Madrid (WTO), Spanje;
- Nairobi (HABITAT, UNEP), Kenia;
- New York (VN), Verenigde Staten;
- Parijs (OESO, UNESCO), Frankrijk;
- Rome (FAO, IFAD, WFP) Italië;
- Straatsburg (Raad van Europa), Frankrijk;
- Wenen (OVSE, UNIDO, IAEA), Oostenrijk.