Nederland heeft een traditie van sterke nadruk op de ontwikkeling van internationaal recht. Het bevorderen van de ontwikkeling van de internationale rechtsorde is een permanente doelstelling van het Nederlandse buitenlands beleid op grond van artikel 90 van de Grondwet.
Nederland speelt een speciale rol als gastheer voor een groot aantal internationale juridische organen, waaronder het Internationaal Strafhof en het Internationaal Straftribunaal voor het voormalige Joegoslavië. Dit heeft het de titel van internationaal juridisch kapitaal van de wereld opgeleverd.
Naast verschillende rechtbanken en tribunalen is in Den Haag de Organisatie voor het Verbod op Chemische Wapens gevestigd, die in 1993 door de VN is opgericht om toezicht te houden op de naleving van het verbod op chemische wapens en toezicht te houden op hun ontmanteling.
Internationaal Strafhof
Nederland is de gaststaat voor het Internationaal Strafhof. Het ICC vervolgt personen die zijn beschuldigd van de meest ernstige misdrijven: oorlogsmisdaden, misdaden tegen de menselijkheid en genocide.
De Nederlandse regering beschouwt het hosten van het Internationaal Strafhof als een passende manier om te voldoen aan haar grondwettelijke verplichting om de internationale rechtsorde te bevorderen. Nederland en de andere oprichtende landen geloven dat het ICC de internationale rechtsorde verrijkt.
Het ICC hosten is een enorme verantwoordelijkheid, maar niet een exclusieve. Alle staten die partij zijn, hebben de verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat het ICC naar behoren functioneert en leveren uiteraard een evenredige financiële bijdrage.
Het Ministerie van Buitenlandse Zaken (Afdeling Verenigde Naties en Internationale Financiële Instellingen, Afdeling Politieke en Juridische Zaken) coördineert de ICC-gerelateerde activiteiten van de Nederlandse autoriteiten, in nauwe samenwerking met andere afdelingen van het ministerie van Buitenlandse Zaken, met de ministeries van Justitie en Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en de Milieu (Rijksgebouwendienst) en met de gemeente Den Haag.
Hulp bij ratificatie en uitvoering van het Statuut van Rome
Nederland heeft het Statuut van Rome ondertekend, het verdrag waarbij het ICC op 18 juli 1998 werd opgericht en op 17 juli 2001 geratificeerd. Nederland heeft dezelfde verantwoordelijkheden als de andere staten die partij zijn bij het Statuut en is verplicht de bepalingen ervan in nationale wetgeving om te zetten. Nederland heeft de afgelopen jaren tal van initiatieven ondersteund om staten te helpen het Statuut van Rome aan te nemen. Mede dankzij de inspanningen van Nederland is de vereiste 60e akte van bekrachtiging op 11 april 2002 neergelegd. Het statuut trad aldus in werking op 1 juli 2002, wat veel eerder was dan verwacht - minder dan vier jaar na de diplomatieke conferentie in Rome.
Omdat universele acceptatie van cruciaal belang is voor de legitimiteit van het Hof, is Nederland van mening dat een permanente campagne om staten te overtuigen tot het Statuut toe te treden noodzakelijk is. In overeenstemming met het Nederlandse overheidsbeleid, het gemeenschappelijk standpunt van de EU en het EU-actieplan zal Nederland zijn inspanningen voortzetten, waar mogelijk in samenwerking met andere landen, om een zo breed mogelijke ratificatie, aanvaarding of goedkeuring van of toetreding tot het Statuut te bereiken, zoals evenals de breedst mogelijke implementatie van de bepalingen ervan.